Işık Hızında Çarpışma
-
o hızda giden cisim enerjiye dönüşeceği için zarar vermez
-
Arkadaşa katılıyorum ışık hızındaki bir cisim enerji formundadır bir zararı dokunmaz ama daha yavaş gelirsede atmosverde yanar yok olur.
e=mc'2
-
iki lazeri bir birine tutunca ne oluyorsa o olur
1.ÇARPMA KRATERLERİNİN OLUŞUMU
Çarpma kraterleri, meteoritlerin Ay veya kayaç bir gezegene çarpmasıyla oluşan
kraterlerdir. Gezegen oluşumunun son evresinde, gezegen yüzeylerinin son
görünüşünün belirlenmesinde krater oluşumu önemli rol oynar. Yer’ de aşınma ve
tektonik süreçler, sürekli bir kabuk değişimine neden olduğu için birçok çarpma krateri
yok olmuştur. Güneş sistemindeki çoğu bölgede bu doğru değildir ve belki de krater
oluşumu , bir yüzeyin görünüşünün belirlenmesinde hemen hemen en önemli süreçtir.
Meteoritler , Yer atmosferi içine girdiğinde ortalama hızları yaklaşık 16 km/s ‘ dir.
Atmosfere girdiklerinde yavaşlarlar ve uzanımları , içeriye girdikleri anki kütle ve
açılarına bağlıdır. Atmosfer içine girerken kütlede ve açıda bir düşme meydana gelir ve
böylece hızda daha büyük bir düşme olur. Kütlesi 1 ton ‘ dan daha az olan meteoritler ,
atmosferde yaklaşık serbest düşme hızına inerler. Bu meteoritler Yer yüzeyine yaklaşık
birkaç yüz m/s’ lik hızlarla çarparlar.
Eğer çarpma hızı 100 m/s ‘ den küçükse , yumuşak zeminli küçük bir delik veya çukur
açabilir ve bu meteoritlerin boyutları genellikle eşittir. Benzer hızdaki bir meteorit sert
bir zemine veya kayaca düşerse meteorit zeminin birlikte parçalanmasına neden olur.
Çarpma hızlarının 100 m/s ‘ den büyük olduğu durumlarda , yumuşak zeminde olsa da
meteorit parçalanması meydana gelecektir. Çarpma hızları 100 m/s ‘ ye yaklaştığında ,
farklı yönlerde uçan meteorit ve zemin parçacıkları bir çukura veya huni şekilli bir
oluşuma neden olur.
Çarpma çukurunun boyutu hızın artmasıyla artar. Meteoridin ağırlığı 50 ton ‘ un
üzerindeyse kozmik hızın önemli bir kesriyle birlikte Yer yüzeyinde çarpışma meydana
gelir. Hız, yaklaşık 2-5 km/sn’ in üzerine çıktığında, çarpma noktasında şok dalgalarına
yol açar ve en az meteoridin çapında bir çarpma krateri oluşur. Nitekim çarpma
kraterlerinin çukurlarındaki ilerleme patlama kraterlerine benzer olarak çarpma hızına
bağlıdır. Çarpan meteoridin patlamasıyla oluşan çarpma kraterlerinin çapı genelde
100m’den daha büyüktür.
6 Yüksek hızlı bir çarpışma sırasında salınan enerjinin miktarı, meteoridin kinetik enerjisi
ile belirlenir. Kinetik enerji, meteoridin hareketli olmasından kaynaklanan enerjidir ve
K.E =1/2 mv
2
ile verilir. Burada m, meteoridin kütlesi ve v de hızıdır. Kinetik enerji
kütle ile doğru orantılı olarak artarken, hızın da karesi ile orantılı olarak artar.
Enerli miktarının artması için daha büyük bir meteoridin daha yüksek bir hızla çarpması
gerekir. Kinetik enerji miktarı için yaklaşık 10m yarıçaplı(yada yaklaşık 32 bin ton) ve
10 km/sn hızında demir bir meteoride bakalım. Böyle bir cisimde kinetik enerji 1,6 x
10
22
erg ‘e eşit olur(KE =1/2 mv
2
=(3,2 x 10
10
gr)(10
6
cm/sn)
2
/2). Bu esnadaki enerji
Yer’ de ortalama büyüklükte bir depreme sebep olur(richter ölçeğinde yaklaşık 5). Bir
kilo ton dinamitin enerjisi yaklaşık 4,2 10
19
erg e eşittir. Nitekim, gökteki bir meteoridin
çarpması yaklaşık 380 kilo tonluk bir dinamitin patlamasına eşittir. Böylece, 10 km/sn
hızında ve 20 m çapındaki bir demir meteoridin çarpması yaklaşık 580 m çapında bir
krater oluşturur.
http://derman.science.ankara.edu.tr/ogrenci_tezleri/sinem/goktasi.pdf