Marsa ayak basan ilk işletim sistemi Linux!

NASA Mars lander için bir işletim sistemine ihtiyaç duyduğu zaman ne yaptı?, Bill Gates’in kapısını mı çaldı?, peki aldığı cevap “Hayır” mı oldu?. Mars’a yeni inen Phoenix isimli bu araçta IBM tarafından özel üretilmiş CPU ve anakart üzerinde Linux türevli bir işletim sistemi kullanıldı.

CPU çok heyecan verici değil, ve oyun severleri pek heyecanlandırmayacak cinsten bir işlemci, Rad6000 CPU ve 33mhz saat darbesi hızında çalışıyor. Bu çok eski işlemçilerin sahip olduğu bir rakam ve bu işlemciye sahip bir işlemci üzerinde Windows Vista çalıştıramazsınız.

RAM hakkında konuşmak gerekir ise NASA çok fazla miktarda bir RAM’e ihtiyaç duymamış, RAM miktarı sadece 128 MB.

Sıra NASA’nın ihtiyaç duyduğu yazılımlara geliyor, yazılım bu robotun başarılı olmasında en büyük etkendir. Phoenix bir Linux türevi olan ve gömülü sistemlerde kullanılan VxWorks isimli bir işletim sistemine sahip. Gömülü işletim sistemi demek sadece bir cip üzerinde çalışabilen bir işletim sistemi demek.

İşletim sistemide çok büyük önem taşıyor, Windows kullanılmamasının en büyük nedenlerinden biriside eğer sistem bir hata ile karşılaşır ise sistemi yeniden başlatmak gibi bir lüksün bulunmaması, çünkü eğer işletim sistemi hata ile takılırsa kimse Mars’a gidip Phoenix’i yeninden başlatamayacağı için Phoenix projesi sona erebilir. VxWorks herhangi bir problem ile karşılaşınca kendi kendini yeniden başlatıp edip güvenli modda açılarak Dünya’dan gelecek komutları bekliyor, Dünya’daki bilim adamlarına hatayı söylüyor, bilim adamlarıda ona nasıl çözeceğini söylüyor.

Phoenix Lander otomatik bir sistem değil, tamamen Dünya’dan yönetiliyor. Yani ne yi ne zaman yapacağını NASA belirliyor. Dünya’dan Phoenix’e gönderilen komutlar 20 dakika zaman farkı ile ulaşıyor. Bu nedenle bu sistemin kendini koruyabilmesi gerekiyor.

Peki nasıl kontol ediliyor, bu sorunun cevabı programlama sanatında gizli. Komutlar C programlama dilinde kodlanarak gönderiliyor, günde en fazla 1000-1500 arasında komut gönderildiği biliniyor. Bu C kodlarını yazmak çok büyük önem taşıyor yapılacak en küçük hata hem Phoenix’e zarar verebilir ya da koskoca bir günün boşa gitmesine neden olabilir.

Gerçekten çok başarılı bir çalışma, gerçekten taktire değer bir teknoloji.