IBAN Nedir? IBAN Hesaplamaları ve IBAN Hakkında Genel Bilgiler

Avrupa Birliği düzenlemeleri çerçevesinde, ülkeler arasında gerçekleştirlern para transferlerinin hızı ile kalitesini artırmak ve maliyetlerini düşürmek amacıyla International Bank Account Number-IBAN(Uluslararası Banka Hesap Numarası) adı verilen uluslararası banka hesap numarası standardı geliştirilmiştir. IBAN bugün 33 Avrupa ülkesinde kullanılmaktadır.

IBAN'ın amacı Avrupa ülkelerindeki banka ve diğer finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirilen para transferlerindeki hataları ve bundan doğan gecikmeleri engellemektir. IBAN sayesinde transfer edilen para daha hızlı ve hatasız bir biçimde göndericinin hesabından alıcının hesabına geçmekte; böylece, işlemlerde oluşan hatalardan kaynaklanan bekleme süreleri ve ek maliyetler ortadan kalkmaktadır.

Kullanımı
İngilterede'da yaşayan Ahmet Bey'in, Türkiye'deki oğlu Ali'ye havale göndermek istediğini varsayalım.

1- Ali, eğer bilmiyorsa X bankasına giderek hesabına ait IBAN numarasını öğrenir.
2- Ali, IBAN numarasını babasına iletir.
3- Oğlundan parayı havale edeceği hesabın IBAN'ını öğrenen Ahmet Bey İngiltere'deki Y bankasına gider. Ahmet Bey oğlunun IBAN'ını Y bankasındaki görevliye verir ve bu hesaba havale yapmak istediğini söyler.
4- Y Bankası görevlisi, Ahmet Bey tarafından verilen IBAN'ın doğru olup olmadığını önündeki ekrandan kontrol eder. Verilen IBAN doğru ise para transferi gerçekleşir.

Para transferi doğru IBAN ile gerçekleştiğinden, İngiltere'deki Y bankasından gelen havale mesajı Türkiye'deki X bankasına ulaştığında Ahmet Bey'in gönderdiği miktar, oğlu Ali'nin hesabına otomatik olarak geçer.

IBAN, Dünyadaki tüm banka hesapları içinde yalnızca bir hesabı işaret eden; rakam ve harflerden oluşur. Her hesabın bir IBAN'ı vardır ve bir IBAN, yalnızca bir hesabı işaret eder.

Bir IBAN, en fazla 34 basamaktan oluşur. IBAN'ın ilk dört hanesi, iki haneli ülke kodu ve iki haneli kontrol rakamıdır. Kontrol rakamı, IBAN'ın doğru ve geçerli olup olmadığını gösterir. IBAN'ın bundan sonraki kısmı, ulusal banka hesap numarasını içerir. Bu bölüm, IBAN'ın toplam uzunluğu 34 haneyi aşmayacak şekilde her ülke tarafından serbestçe belirlenebilir.

Ülkemizin IBAN uzunluğu 26 hane olarak belirlenmiştir. Türkiye IBAN'ın biçimi aşağıdadır:

IBAN'ın Elektronik Ortamda ve Kağıt Ortamındaki Gösterilişi
IBAN numarası, elektronik ortamda işlenecek ya da saklanacak ise (örneğin bilgisayara ya da ekrana IBAN girişi yapılması) tüm harf ve rakamlar yan yana boşluk veya herhangi bir ayrım karakteri (ayraç, virgül, tire vb.) olmaksızın yazılmalıdır. Bu gösterim şeklinde "elektronik gösterim" adı verilmektedir.

IBAN'ın kağıt üzerine basılmasına yönelik gösterimine ise "yazım gösterimi" adı verilir. Bu gösterimde ise IBAN soldan 4'lü basamaklara ayrılarak yazılır. Numaranın 4'erli gruplar halinde yazılmasından sonra son kısımda rakam artıyorsa bunlar da yan yana yazılır.

IBAN'ın Elektronik Gösterimi
TR8400206000 00012990022302

IBAN'ın Yazım Gösterimi
TR84 0020 6000 2200 2990 0223 02

Ayrıca bazı bankaların IBAN oluşturma araçları mevcuttur. Eger IBAN numaralarınızı bilmiyorsanız aşşagıdaki mevcut olan

Türkiye İş Bankası
http://www.isbank.com.tr/iban/iban-hesapla.html

FinansBank
http://www.finansbank.com.tr/atm/iban.html

Ziraat Bankası
http://www.ziraat.com.tr/default.asp?sayfa=tr/bireysel/iban-hesaplama.aspx&anagrup=bireysel

Yapı Kredi Bankası
http://www.yapikredi.com.tr/siteout/html/iban.html

Fortis Bank
http://www.fortis.com.tr/popup_iban_calc.jsp

VakıfBank
http://subesiz.vakifbank.com.tr/sb091401/

Garanti,Akbank ve diger banka kullanıcıları IBAN numaralarını internet şubeleri ve normal şubelerinden ögrenilebilir.