Fizikten, Bilimden Anlayan Bir Baksın Hele
-
Kim haklı?
-
Arkadaslar hepiniz mi sarhossunuz? Olayin enerjiyi yoktan var etmek olmadigina ayilin artik (:
Yok ille de olmaz diyorsaniz buyrun olmusu var:
https://www.tesla.com/blog/magic-tesla-roadster-regenerative-braking
Konuda oyle isimler var ki gozlerim doldu, yapmayin, tamam hepimiz abs cocuguyuz ama bi bakin tramvay nasil calisiyor (:
izzmarit tarafından 30/Kas/17 23:49 tarihinde düzenlenmiştir -
@izzmarit, onyargili hareket ettigini dusunuyorum.
Verdigin linkteki olayin sorulan soru ile bir alakasi yok. Konuyu baska yerlere cekiyor, bahsettigin sey sadece enerji tasarrufu. Daha ayrintili aciklayacagim.
Soru, devamli sabit hizda giden bir aracin iki farkli duzenekten hangisinde daha uzun mesafe katedecegi. Yani ana bataryadaki enerjinin bir kismini dinamo ile baska bir bataryaya depolaniyor ve ana batarya bittiginde bu yedek batarya ile hareket aynen devam ediyor. Birinci durumda mi arac daha uzaga giderdi yoksa ikinci durumda mi?
Tek enerji kaynagi baslangictaki batarya ve enerjiyi tuketen ve ne kadar uzaga gidilecegini belirleyen tek sey motor. Bataryadan motora enerjiyi direkt vermek kayip en az oldugu icin en etkili cozum. Eger bu enerjiyi bolup motora daha az kismini verip diger kismini farkli process lerden gecirirsen, en iyi ihtimalle (donusumde %0 enerji kaybi) ayni miktarda yol gidersin. Enerjinin kaynagi batarya, donup dolasip gelecegi yer motor. bu kadar basit.
---
Gelelim linkini verdigin 'Regenerative Braking' olayina. Birincisi soyledigim gibi bu bir tasarruf. Verdigin linki okudum ve okumayan arkadaslar icin kisaca ozet geceyim.
Hareket halindeki aracin, diger tum kutleler gibi, bir kinetik enerjisi vardir (1/2*mv^2). Biz frene bastigimiz zaman, bu kinetik enerji cogunlukla fren balatalarinda isi enerjisine donusuyor ve yok oluyor. Yani cope gidiyor.
Regenerative Braking, burada bosa giden enerjinin bir kismini kurtarmaya yariyor, yani zaten arac kinetik enerji kazanmis ve bu araci durdurmamiz lazim ancak bu enerji bosa gidecek, bunun bir miktarini kurtarirsak ilerde aracin hareketi icin kullanabiliriz.
Regenerative Braking, soruda fren yapma olsaydi bile yine hicbir seyi degistirmezdi. Arac asla daha uzaga gidemezdi. Regenerative Braking li bir arac ancak ayni aracin Regenerative Braking'siz versiyonundan daha uzaga gidebilir, o da araclar fren yapiyorsa, tekrarliyorum, bu sadece bir tasarruf. Devam edelim.
Sen frene bastiginda aracin kinetik enerjisi bosa gidecegine tasarruf edilmis oldu, cok guzel, ama o ilk kinetik enerji araca nasil kazandirildi??? Tabii ki batarya daki enerji ile.
Yani sen aslinda enerji tasarruf ederken zaten bataryadaki enerjiden tasarruf etmis oluyorsun. Tasarruf ettigin enerji ise yine ayni motorda hareket icin kullaniliyor. Peki zaten orijinal enerjiden tasarruf ediyorsan, orijinal enerjinin seni goturebildigi mesafeden daha uzaga nasil gidebilirsin? Sisteme disardan bir ek enerji girmedi.
Gunluk kullanimda araclar fren yapmak zorundalar ve yakit harcayarak kazandiklari kinetik enerjileri frenle bosa gidiyor. Regenerative Braking gunluk hayatta kullanim icin faydali bir sey. Ancak soru ile hic bir alakasi yok.
Kisacasi, soruya geri don ve gercekten ikinci duzenegin araci daha uzaga goturup goturmeyecegini tekrar dusun.
-
izzmarit bunu yazdı
Arkadaslar hepiniz mi sarhossunuz? Olayin enerjiyi yoktan var etmek olmadigina ayilin artik (:
Yok ille de olmaz diyorsaniz buyrun olmusu var:
https://www.tesla.com/blog/magic-tesla-roadster-regenerative-braking
Konuda oyle isimler var ki gozlerim doldu, yapmayin, tamam hepimiz abs cocuguyuz ama bi bakin tramvay nasil calisiyor (:
Regenerative breakingde adı üstünde fren yapılırken boşa giden enerjiyi çevirip depoluyorlar. Normalde fren yaptığında kinetik enerjin balatalarda ısıya dönüşür. Regenerative breaking de balata yerine dinamo ile akü şarj ediliyor. Mevzu çok farklı. Bu araç sabit hızda gidiyor, boşa fren yapmıyor.
-
MaviEkran bunu yazdıizzmarit bunu yazdı
Arkadaslar hepiniz mi sarhossunuz? Olayin enerjiyi yoktan var etmek olmadigina ayilin artik (:
Yok ille de olmaz diyorsaniz buyrun olmusu var:
https://www.tesla.com/blog/magic-tesla-roadster-regenerative-braking
Konuda oyle isimler var ki gozlerim doldu, yapmayin, tamam hepimiz abs cocuguyuz ama bi bakin tramvay nasil calisiyor (:
Regenerative breakingde adı üstünde fren yapılırken boşa giden enerjiyi çevirip depoluyorlar. Normalde fren yaptığında kinetik enerjin balatalarda ısıya dönüşür. Regenerative breaking de balata yerine dinamo ile akü şarj ediliyor. Mevzu çok farklı. Bu araç sabit hızda gidiyor, boşa fren yapmıyor.
Hocam sabit hiz diye bir sey olabilir mi? Kacla gidiyor mesela?
-
AMpul bunu yazdı
@izzmarit, onyargili hareket ettigini dusunuyorum.
Verdigin linkteki olayin sorulan soru ile bir alakasi yok. Konuyu baska yerlere cekiyor, bahsettigin sey sadece enerji tasarrufu. Daha ayrintili aciklayacagim.
Soru, devamli sabit hizda giden bir aracin iki farkli duzenekten hangisinde daha uzun mesafe katedecegi. Yani ana bataryadaki enerjinin bir kismini dinamo ile baska bir bataryaya depolaniyor ve ana batarya bittiginde bu yedek batarya ile hareket aynen devam ediyor. Birinci durumda mi arac daha uzaga giderdi yoksa ikinci durumda mi?
Tek enerji kaynagi baslangictaki batarya ve enerjiyi tuketen ve ne kadar uzaga gidilecegini belirleyen tek sey motor. Bataryadan motora enerjiyi direkt vermek kayip en az oldugu icin en etkili cozum. Eger bu enerjiyi bolup motora daha az kismini verip diger kismini farkli process lerden gecirirsen, en iyi ihtimalle (donusumde %0 enerji kaybi) ayni miktarda yol gidersin. Enerjinin kaynagi batarya, donup dolasip gelecegi yer motor. bu kadar basit.
---
Gelelim linkini verdigin 'Regenerative Braking' olayina. Birincisi soyledigim gibi bu bir tasarruf. Verdigin linki okudum ve okumayan arkadaslar icin kisaca ozet geceyim.
Hareket halindeki aracin, diger tum kutleler gibi, bir kinetik enerjisi vardir (1/2*mv^2). Biz frene bastigimiz zaman, bu kinetik enerji cogunlukla fren balatalarinda isi enerjisine donusuyor ve yok oluyor. Yani cope gidiyor.
Regenerative Braking, burada bosa giden enerjinin bir kismini kurtarmaya yariyor, yani zaten arac kinetik enerji kazanmis ve bu araci durdurmamiz lazim ancak bu enerji bosa gidecek, bunun bir miktarini kurtarirsak ilerde aracin hareketi icin kullanabiliriz.
Regenerative Braking, soruda fren yapma olsaydi bile yine hicbir seyi degistirmezdi. Arac asla daha uzaga gidemezdi. Regenerative Braking li bir arac ancak ayni aracin Regenerative Braking'siz versiyonundan daha uzaga gidebilir, o da araclar fren yapiyorsa, tekrarliyorum, bu sadece bir tasarruf. Devam edelim.
Sen frene bastiginda aracin kinetik enerjisi bosa gidecegine tasarruf edilmis oldu, cok guzel, ama o ilk kinetik enerji araca nasil kazandirildi??? Tabii ki batarya daki enerji ile.
Yani sen aslinda enerji tasarruf ederken zaten bataryadaki enerjiden tasarruf etmis oluyorsun. Tasarruf ettigin enerji ise yine ayni motorda hareket icin kullaniliyor. Peki zaten orijinal enerjiden tasarruf ediyorsan, orijinal enerjinin seni goturebildigi mesafeden daha uzaga nasil gidebilirsin? Sisteme disardan bir ek enerji girmedi.
Gunluk kullanimda araclar fren yapmak zorundalar ve yakit harcayarak kazandiklari kinetik enerjileri frenle bosa gidiyor. Regenerative Braking gunluk hayatta kullanim icin faydali bir sey. Ancak soru ile hic bir alakasi yok.
Kisacasi, soruya geri don ve gercekten ikinci duzenegin araci daha uzaga goturup goturmeyecegini tekrar dusun.
Seni gercek hayata davet ediyorum :D yoksa pi'yi 3, unicornu at kabul etmek zorunda kalcaz :(
-
peki.
-
öncelikle üşeniyorum :D tüm enerjileri bi yazın tüm potansiyel ve kinetikleri. bla bla bla sonuç olarak senin bağladığın dinamo dönmek için bir enerji sarf edecek. bu enerjiyi tekerlikteki dönme kinetik enerjisinden alacaksın arada kasnaklardan dolayı sürtünme vs falan var . tekerlik ilk başta sadece yol ile sürtünme sayesinde öteleme hareketi yapıyordu şimdi bide başımıza dinamonun zorluğu çıktı. hadi eyw beyler yarın üşenmezsem bilimsel bir şekilde çizip ispatını yaparım.
-
hocam kesin rakamlar olmadan sen yada o haklı çıkmaz. öncelikle şunu hesaplamalısın arkaya koyulacak dinamo ve extra batarya %kaç güç tüketecek.
sonrasında ise %kaç enerji depolayacak.
örneklemek gerekirse standart verilerde 11 saat gidiyorsa araç buna yol ve rüzgar sürtünmesi ayrıca ağırlık vs hesaplanmış olarak kabul ederiz.
dinamo ve batarya extradan motora %10 gün bindirecekse senin yapacağın yol 9.9 saate düşer. ve buradan kazanımın %50 batarya şarzın olursa +4.9saat yol daha yaparsın. yani 9.9+4.9+2.4+1.2.... diye gider
fakat
dinamo ve batarya motora bindirdiği yük %50 ve batarya şarj kazanımın %10 ise 5.5saat +0.5 saat yol gidersin. toplamda 6 saat gibi bir şey söz konusudur.
Rakamları anlaşılabilmesi isin yüksek farkla verdim. Fakat tesla ve toyota hybrit gibi firmaların teknolojisi dinamo ve batarya şarj sistemlerinin menzil mesafesini pozitif yönde etkilediği doğrudur.
düşünce ve bilgi yanışlarım olabilir ama basit düşüncede bu şekilde olması lazım.
-
Kusura bakmayın sadece ilk sayfadaki cevapları görünce dayanamadım hızla cevap yazıp bu kadar yanlışı durdurmak istedim. Mesleğim makine mühendisliği, üniversite eğitimim sırasında elektrikli araç tasarımı yaptım, elektrikli araç yarışlarına katılacak aracın tasarım ekibinde çalışmak için teklif aldım yani konu ile profesyonele yakın bilgim ve deneyimim var.
İlk olarak hiçbir formül kullanmadan sadece 4 işlem ile anlatmak istiyorum konuyu. Aracın ağırlığı 1 birim olsun ve batarya kapasitesi de 100 olsun. Aracın hareket etmesi için kullanılacak dinamonun ağırlığı aracın ağırlığının 10'da1'ini oluştursun ve verimi %98 olsun. Tek batarya grubu aracın ağırlığının 10'da 2'sini oluştursun ve verimi %80 olsun. İnverter'in ağırlığı önemsenmesin ve verimi %90 olsun. bu durumda araç düz yolda ve normal koşullar altında 11 saat gidiyor ise, 1 dinamo + 1 batarya grubu + 1 inverter daha kullanıldığı durumda; aracın ağırlığı 1.3 birim olacaktır. Aracın tahriki için kullanılan motor ilk durumdakinin aynı miktarda voltaj ve gerilim çektiği durumda ilk durumdaki hızının yaklaşık olarak %40 kadarı gibi bir hızda gidecek. Bunun sebepleri araca eklenen %30'luk ağırlık + ikinci dinamonun oluşturduğu direnç. Bu da aracın toplamda yine 11 saat gideceği ancak ilk durumda gittiği yolun %44'ü kadar yol gideceği sonucunu verir. Hızdan kayıp yaşamak istemezseniz ve bataryadan birim zamanda daha fazla akım çekmek isterseniz de araç 4.4 saat gidecektir. bu 4.4 saat giderek elde edeceğiniz enerji ikinci bataryanın yaklaşık olarak %20 civarında şarj olmasını sağlar. Bu şarj miktarı ile de hızdan kayıp ile 2,2 saat = 132dk yol alacaktır. hız kayıpsız olarak ise 0,88 saat = 52,8dk yol gidebilecektir. Bu şekilde de yaklaşık %4 şarj sağlanır. Bu elde edilen %4 şarjı genel olarak kullandırtmayız ancak onu da kullansanız bile hız kayıplı olarak 0,44 saat = 26,4dk hız kayıpsız olarak da 0,176 saat = 10,56 dk yol gidilebilecektir. Buradan elde edilen şarj önemsenmeyecek miktardadır ve muhtemelen aracın hareketini sağlayacak eşik değeri sağlayamayacak kadar ufaktır.
Sonuç olarak; araç hızından %60 kayıp ile 11 + 2,2 + 0,44 = 13,64 saat = 13 saat 38,4 dk yol gidecektir.
Araç hızından kayıp olmaksızın ise 4,4 + 0,88 + 0,176 = 5,456 saat = 5 saat 27 dk 36 sn yol gidecektir.
İlk sayfada yapılan hesaplar gibi olsaydı firmalar tek tekerleğe motor, 3 tekerleğe de birbirinden bağımsız 3 dinamo koyar, birbirine bağımlı veya bağımsız da 3 akü grubu koyardı. Haydi bunun bir firma o veya bu sebepten yapmadı diyelim o zaman biz yapardık :)
Hepinize iyi forumlar, şimdi diğer sayfalardaki yorumları okuyacağım umarım düzgün hesap yapan birileri vardır.