Forum
Aktif konular
Üyeler
Kurallar
Arama
Türkçe Ezanın Öyküsü Türkçe Ezanın Öyküsü
-
Yaslari ellinin altinda olanlar, yani gençler pek bilmezler. Türkiye minarelerinde "Tanri uludur" diye Türkçe ezan okunurdu. 18 yil devam eden Türkçe ezanin öyküsü söyledir. Dikkatli izlerseniz cumhuriyet filminde bir sahnede arkada Türkçe ezan okunmaktadır.
Atatürk, Kuran ve Ezan' in anlasilarak ibadet edilmesi için Türkçelestirmeye karar verince Bursa'ya gelmis ve din adamlarini toplayarak "Ezan nedir?" diye sormus. Din adamlari "ibadete ve namaza çagridir" cevabini vermisler. Atatürk'ün bu cevap üzerine "Kur'an'da ve Peygamberimizin hadislerinde ezan Arapça okunacak diye bir emir var mi?" diye sorunca, din adamlari "Yok" demisler. Bunun üzerine "Öyleyse Türk halkini ibadete kendisinin anlayacagi dille çagirmak daha dogru olmaz mi?" sorusunu yönelten Atatürk'e "Dogru olur" cevabi gelmis.
Ezanin;
Tanri uludur;Tanri uludur
süphesiz bilirim bildiririm
Tanridan baska yoktur tapacak
süphesiz bilirim bildiririm
Tarinin elçisidir Muhammed
Haydin namaza, haydin felaha
Namaz uykudan hayirlidir
Haydi namaza, haydi namaza
seklinde Türkçe okunmasina 15 Temmuz 1932 tarihinde karar verildi. Çok dikkat çekicidir; Atatürk'ün Bursa'dan ayrilmasindan ve Meclis'ten yasa çikmadan Bursa'da "Türkçe ezan " okunmaya baslanmis olmasina ragmen, ilk ve son baskaldiri 1 Subat 1933 günü Bursa'da oldu.
Kozanli Ibrahim namindaki Naksibendi tarikati seyhi cuma namazindan sonra müritleriyle beraber "seriat istiyoruz. Arapça ezan istiyoruz" bagrıslariyla nümayis yaptiktan sonra ayni grup, camiden çikarak Allahüekber tekbir sesleriyle Yeniyol'daki Evkaf Müdürlügü önüne geldi.
Oradan tekbir getirerek Vilayet önüne gelip eylemlerine devam ederken, gelen güvenlik güçleri hepsini toparlayarak gözaltina aldilar.
Vali, Emmiyet müdürü, Jandarma komutani ve Savci olayin büyütülmemesini istemislerse de, zamanin Belediye Baskani Ali Muhiddin Dinçsoy, Atatürk'e çektigi yildirim telgrafinda "Bursa'da irticai ayaklanma oldu" diye bildirmis.
Telgraf Atatürk'ün eline geçer geçmez, trene binerek solugu Karaköy istasyonunda aliyor, oradan da otomobille sabaha karsi Bursa'ya geliyor ve basta vali olmak üzere bütün yetkilileri olayi hemen kendisine bildirmedikleri için sigaya çekiyor. Gece köskte olay tartisilirken Atatürk "Gençler siz neden mürtecilere karsi çikmadiniz?" diye sorunca ayaga kalkan bir genç "Biz Bursa gençligi olarak..." diye söze baslayinca Atatürk sözünü keserek "Bursa gençligi yok. Türk gençligi var" dedikten sonra devam ediyor:
"Türk genci devrimlerin sahip ve bekçisidir. Bunlarin lüzumuna, dogruluguna herkesten çok inanmistir. Rejimi ve devrimleri benimsemistir. Bunlari zayif düsürecek en küçük ve en büyük bir kipirti ve hareket duydu mu, bu memleketin polisi vardir, jandarmasi vardir, adliyesi vardir demeyecektir. Hemen müdahale edecektir. Elle, tasla ,sopa ve silahla, nesi varsa onunla kendi eserini koruyacaktir. Polis gelecektir, asil suçlulari birakip, suçlu diye onu yakalayacaktir. Genç polis henüz devrim ve Cumhuriyetin polisi degildir diye düsünecek ve asla yalvarmayacaktir. Mahkeme onu mahkum edecektir. Gene düsünecek, demek adliyeyi de islah etmek, rejime göre düzenlemek gerek, diyecek. Onu hapse atacaklar. Kanun yolunda itirazlarini yapmakla beraber, basbakana, meclise telgraflar yagdirip hakli ve suçsuz oldugu için, tahliyesini, kayrilmasini istemeyecek. Diyecek ki: Ben inanç ve kanaatimin icabini yaptim. Müdahale ve hareketimde hakliyim. Eger buraya haksiz gelmis isem bu haksizligi meydana getiren sebep ve amilleri düzeltmek benim vazifemdir. Iste benim anladigim Türk genci ve gençligi budur."
Bu olayin zanlilari topluca Çorum'a götürülerek mahkeme tarafindan çesitli cezalara mahkum edildiler. Türkçe ezan 195O yili Temmuz ayina kadar sürdü. Çok dikkat çekicidir ki; Türkçe ezan dahil olmak üzere Atatürk'le beraber tüm devrimlerde milletvekili, bakan ve basbakan olarak imzasi bulunan Celal Bayar'in Genel Baskani oldugu Demokrat Parti'nin iktidara geldikten sonra ilk çikardigi yasa, "Türkçe Ezanin Arapça'ya" dönüstürülmesidir. -
zamanında ne tartışıldı bu forumda türkçe ezan, ve hala türkçe ezan taraftarıyım...
"Bursa gençliği yoktur Türk gençliği vardır..." ne güzel söylemiş Atam...
-
http://www.tahribat.com/forumdisplayfolder.asp?folderid=49822
zamanında tartıştık. tekrar tartışacaklar buyursun, yesin birbirini
-
Türkiye’yi sevinçten ağlatan ezan
Tam 55 yıl önce okunan bir ezan için halk sokaklara döküldü. Gözler minarelere çevrildi. Ve ilk 'Allahuekber' nidasıyla birlikte ülkeyi bir gözyaşı seli kapladı...
Tarihçi yazar Doç. Osman özsoy, o günün hikayesini bakın nasıl anlatıyor:
Türkiye’yi ağlatan ezanlar ...
Tam 55 yıl önce bugün, yani 16 Haziran 1950 de, 1933 yılından beri Türkçe olarak okutulan ezanın Arapça orijinal haliyle okunabilmesine imkan sağlayan kanun Meclis’te kabul edildi.
Meclis’in aldığı karar radyolardan ilan edilince, Türkiye’nin dört bir yanında halk sevinçten sokaklara döküldü. Tüm gözler minarelere çevrildi ve ilk ezan sesi beklenmeye başlandı. Halk sevinçten çılgına döndü. Gözyaşları tüm Türkiye’de sel olup aktı.
O gün ne olduğunu ayrıntılı anlatacağım. Ama önce, o günlere nasıl gelindiğine bir bakalım.
Diyanet işleri Başkanlığı, 18 Temmuz 1932 tarih ve 636 sayılı genelge ile, ezan ve kametin birkaç ay içinde Türkçe okunacağını bildirdi.
işte o Türkçe ezan ...
Aralarında Hafız Burhan, Sadettin Kaynak, Hafız Nuri gibi isimlerin bulunduğu komisyonun çevirisini yaptığı "Türkçe ezan" metni şöyleydi:
‘‘Allah uludur, Allah uludur
şüphesiz bilirim, bildiririm
Allah’dan başka yoktur tapacak.
şüphesiz bilirim, bildiririm
ALLah’ın elçisidir Muhammed.
Haydin namaza, haydin namaza
Haydin felâha, haydin felâha
Allah uludur, Allah uludur
Allah’dan başka yoktur tapacak.’’
Ezanın Türkçe’ye çevrilmeyen tek kelimesi "felâh" oldu. Sebebi, halkın ‘‘felah’’ kelimesinin ‘‘kurtuluş’’ anlamına geldiğini bilmemesini sağlamak ve ‘‘haydin kurtuluşa’’ mânâsına gelecek bir çağrıda bulunmamaktı.
Yasanın 17 Haziran 1950 tarihli resmi gazetede yayınlandığı gün, aynı zamanda Ramazan ayının da ilk günüydü. Bu durum halktaki duygu yoğunluğunu daha da artırdı.
O gün Türkiye’nin dört bir yanında yaşananlar, başlı başına ansiklopedik bir kitap olur. O gün Türkiye’nin dört bir yanında, cami sayısınca bir sevinç yumağı, insan sayısınca mutluluktan ağlayan bir yürek vardı.
Antalya Aksekili işadamı Ali Katırcıoğlu; ‘‘Bir cuma günü idi, ikindi kılıyordum, ilan ettiler ‘bugün ezan okunacak' diye. Herkes sokaklara döküldü. O cuma günü Allahü Ekber, Allahü Ekber diye duyduğum o ilk ezanı asla unutamıyorum. Demokratikleşme dediniz de, benim için en büyük demokratikleşme işte o ezandır" der.
O gün istanbul’da neler olduğunu, aynı günlerde Eyüp’te asker olan babamdan dinlemiştim. Ezanın orijinal haliyle okunacağını haber alan istanbulluların Eyüp Camii avlusunu doldurduğunu ve herkesin ezanı dinlemek için gözlerini minareye diktiğini söylemişti. Minareden, ‘‘Allahü Ekber, Allahü Ekber’’ sesleri yükselmeye başladığı andan itibaren, insanların sevinçten kendilerini yerlere attığını, ezanların bitişini müteakip de, kurbanların kesildiğini söylemişti.
O gün Erzurum’un bir başka yerinde yaşananları Mehmet Kırkıncı şöyle anlatılır: "Erzurum halkı ikindi vaktinden itibaren ezanın aslıyla okunacağını haber aldı. Bütün halk sokaklara döküldü. Bir bayram havası yaşanıyordu. Herkes kurban keseceği ne varsa alıp, Tebriz Kapı mevkiinden Lâlâ Paşa Camii'ne kadar dizildi. Minarelerden Ezan-ı Muhammedi okunmaya başladığı an, herkes sonsuz bir sevince gark oldu. Müftü Solakzade Sadık Efendi, ‘'Ya Rabbi! ölmeden önce bize bu günleri gösterdin’’ diye hıçkırıklar halinde ağlamaya başladı. -
tarihçi yazar Doç. Osman özsoy denen şahısın tek yazısı mı var :|
o da bu mu :|
yani bu insan gerçek mi değil mi :|
-
bu tür muhabbetlerden insanlar artık sıkıldı.
-
Bi yandan türküz türkçe olmalı bir yandanda bir orjinallik var oortadfa diyorum ama en ağar olanı bence arapça.
-
Allah uludur, Allah uludur diye başlasa daha güzel olur.
Hani Tanrı'da olur ama eskiden putlara filan tanrı diye hitap edildiği için biz gerçek yaratana Allah diye hitap edersek daha güzel olur... Ama ezanın arapça okunması bana daha etkileyici geliyor be...
Ama düşünün fox mox diye ingilizce nikler alıyorsunuz. İngilizce şarkılar dinliyorsunuz belki... Madem türkçüsünüz çevirin bu nikleri türkçeye çevirin şarkıları türkçeye... Kendimizi sorgulamamız lazım tabii... Peygamber Efendimiz s.a.v. ezanı arapça dinlemiştir. Bende onun için arapça dinlemeyi tercih ederim... Ezanı arapça okumak türklüğümüze kötülük getirmez diye düşünüyorum.
-
ergenliğimin niki derin izleri var, kolay vazgeçilmiyor =)
ama gel gör ki yazılarımda türkçe dışı bir sözcük kullanmış mıyım veya "bildiğim" kadarı ile imla kurallarından dışarı çıkmış mıyım?
taş atmak için, tartışma çıkarmak için başka şeyler deneyin...
zaten tartışılmış bir başlık varken burada tartışma çıkartmak istememiştim ama sen niye bir ithamda bulundun ki forum önünde...
şimdi kaç kişi buraya yorum yazar buna hitaben, bunu özel mesaj yolu ile iletmek sence de daha mantıklı değil mi?
bende foruma yazıyorum bu mesajımı ama buna bir cevabın olacaksa veya bana bir cevabınız olacaksa özel mesaj atarsanız sevinirim, kendi kişisel tartışmalarımı forumda görmekten hoşlanmıyorum...
eğer ki bana değil genele dediğin bir lafsa bende gözüne çarptığım için beni örnek verdiysen sözüm yok tabi, ama senin forumdaki diğer hallerine bakarak bunun böyle bir durum olmadığı kanısına varıyorum...
özel mesaj...
-
Madem Türkçe olarak ezan okunacak, Türkçe olarak ibadet edilecek, neden haydin "KURTULUŞA" denmiyor da "Haydin felaha" deniyor ?
Felah kelimesinin Türkçe karşılığı kurtuluştur ve Türkçe'de yeri yoktur..
Niye ?
-
HaYVaN bunu yazdı:
-----------------------------Allah uludur, Allah uludur diye başlasa daha güzel olur.
Hani Tanrı'da olur ama eskiden putlara filan tanrı diye hitap edildiği için biz gerçek yaratana Allah diye hitap edersek daha güzel olur... Ama ezanın arapça okunması bana daha etkileyici geliyor be...
Ama düşünün fox mox diye ingilizce nikler alıyorsunuz. İngilizce şarkılar dinliyorsunuz belki... Madem türkçüsünüz çevirin bu nikleri türkçeye çevirin şarkıları türkçeye... Kendimizi sorgulamamız lazım tabii... Peygamber Efendimiz s.a.v. ezanı arapça dinlemiştir. Bende onun için arapça dinlemeyi tercih ederim... Ezanı arapça okumak türklüğümüze kötülük getirmez diye düşünüyorum.
-----------------------------hacı baştan güzel demişinde sonda peygamber efendimiz arapçadan başka dille ezanı dinleme imkanı olmadığı için yani mecburiyetten :) arapça dinlemiş.
Kısayol
Şikayet
Özel Mesaj
Alıntı yap
Cevapla