Şapka Kanunu Niçin Uygulanmıyor?
-
Hukukçu arkadaşlar cevap yazarlarsa sevinirim.
*Türbanı seversiniz sevmezsiniz onun muhabbetine girmeden anlatırsanız sevinirim yoksa sonu gelmez konunun.
- Türban ve başörtüsü tartıştığımız bu günlerde şapka kanunları niçin unutulmuştur?
- 1925 de yürürlüğe giren bu maddeye daha sonra değişiklik yapılmışmıdır?
- Benim anladığım kadarıyla başörtüsü yada türban giymek suç ve bunu engellemek için devlette görevli insanlar bulunması gerekiyor.
- İcra vekilleri nerde bulunur ne iş yapar? Başörtülü görüp şikayet etsek ceza vermek mecburiyetindemidir?
- Şapka giymeyen millet vekillerine uygulanması gereken bir yaptırım varmıdır?
Şapka Kanunu
Şapka Kanunu, 28 Teşrinisani (Kasım) 1341 (1925) tarihli ve 671 No'lu Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun).
Mustafa Kemal Atatürk ülke halkını her alanda çağdaş ve uygar düzeye çıkarabilmek için değişiklikler tasarlarken, dış görünüşüyle de bunu vurgulaması gerektiğine inanıyordu. 25 Ağustos 1925'te Kastamonu'ya yaptığı bir gezide başına şapka giyip, "Buna şapka derler" diye halkı şapka giymeye özendirmesinden sonra, 25 Kasım 1925'te şapka giyilmesi hakkındaki kanun çıkarılıp, dinsel giysilerle sokakta gezilmesi yasaklandı.
1925 - Şapka giyilmesi konusundaki kanun, TBMM'de kabul edildi. Kanun, 28 Kasım'da yürürlüğe girdi. Kanun kabul edilirken, Rize'de şapka ve diğer inkılaplara karşı gösteriler yapıldı. Göstericilerden 8'i idama mahkûm edildi.
Kıyafet Devrimi
Kıyafet devrimi ile birlikte, kadınlar çarşaf giymekten vazgeçerek, modern kadın elbiseleri giymeye başladılar. Erkekler ise fes yerine şapka giymeye başladılar.
Atatürk, 23 Ağustos 1925’te Kastamonu ve İnebolu’ya yaptığı seyahatlerde şapkayı halka göstererek giysi devriminin ilk işaretini verdi. “Biz her nokta-i nazardan medeni insan olmalıyız. Fikrimiz, zihniyetimiz, tepeden tırnağa kadar medeni olacaktır. Medeni ve beynelmilel kıyafet milletimiz için layık bir kıyafettir onu giyeceğiz.” diyen Atatürk, 27 Ağustos 1925’te de İnebolu’da “Turan kıyafetini araştırıp ihya eylemeye mahal yoktur. Medeni ve beynelmilel kıyafet bizim için, çok cevherli milletimiz için layık bir kıyafettir.” diyerek, medeni yaşayışa uyan kıyafetin kabulü gerekliliğini belirtmiştir. Atatürk’ün uyarması üzerine 25 Kasım 1925 tarih ve 671 Sayılı Şapka Kanunu çıkmadan önce vatandaşlar şapkayı giymiş ve bu yenilik, medeni kıyafet değişimi olarak halk arasında iyi karşılanmıştı. Bundan sonra, 3 Kasim 1934 'deki kiyafet kanunu ile cüppe ve sarık giymek yasaklanmış, bu kıyafetleri giyme hakkı yalnız din adamlarına tanınmıştı.
Konya, Maraş, Giresun, Rize, Erzurum, Kayseri gibi şehirlerde halkın şapkaya direnmesi buralarda gezici İstiklal mahkemelerinin dolaşmasına sebep oldu. Bu mahkemeler sadece Erzurum’da 30 kadar idam hükmü verdi.
Kılık Kıyafet Kanunu
Kanun No: 2596
Madde 1 Herhangi din ve mezhebe mensup olurlarsa olsunlar ruhanilerin (din görevlilerinin) mabet ve ayinler haricinde ruhani kisve taşımaları yasaktır. Hükümet her din ve mezhepten münasip göreceği yalnız bir ruhaniye mabet ve ayin haricinde dahi ruhani kıyafetini taşıyabilmek için muvakkat müsaadeler verebilir. Bu müsaade müddetinin hitamında onun aynı ruhani hakkında yenilenmesi veya başka bir ruhaniye verilmesi caizdir.Madde 2 Türkiye’de kanuna tevfikan teşekkül etmiş ve edecek olan izcilik ve sporculuk gibi topluluklar, cemiyet ve kulüp gibi heyetler ve mektepler mahsus kıyafet, alamet ve levazım taşımak istedikleri zaman yalnız nizamname ve talimatname ile muayyen tiplere uygun kıyafet, alamet ve levazım taşıyabilirler.
Madde 3 Türkiye’de bulunan Türklerin ve yabancıların, yabancı memleketlerin siyaset, askerlik ve milis teşekkülleri ile münasebetli kıyafet ve alametlerini ve levazımını taşımaları yasaktır.
Madde 4 Ecnebi teşekkül mensuplarının kendi kıyafet, alamet ve levazımları ile Türkiye’yi ziyaret etmeleri, İcra Vekilleri Heyeti kararıyla tayin olunacak mercilerin müsaadesine bağlıdır.
Madde 5 Türkiye Devleti nezdinde memur bulunanların kıyafetleri beynelmilel mer’i adetlere tabidir.
Madde 6 Bu kanunun tatbik suretini gösterir bir nizamname yapılır.
Madde 7 Birinci maddenin hükümleri, bu kanunun neşri tarihinden altı ay sonra ve diğer maddelerin hükümleri bu kanunun neşri tarihinden itibaren mer’idir (geçerlidir).
Madde 8 Bu kanunun icrasına İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
Şapka Kanunu
Kanun No: 671
Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun, 28 Teşrinisani 1341 (Kasım 1925):
Madde 1 Türkiye Büyük Millet Meclisi azaları ile idarei umumiye ve mahalliye ve bilumum müessesata mensup memurin ve müstahdemin, Türk milletinin giymiş olduğu şapkayı giymek mecburiyetindedirler. Türkiye halkının da umumî serpuşu şapka olup buna aykırı bir alışkanlığın devamını hükümet men eder.Madde 2 İşbu kanun neşir tarihinden itibaren muteber (yürürlükte) dir.
Madde 3 İşbu kanun Büyük Millet Meclisi ve icra Vekilleri Heyeti tarafından icra olunur.
-
neden şapka giyilmediği değilde neden sarık ile cüppe giymenin sadece din adamlarına serbest olduğu halde herkesin giydiğidir belki günümüzde ki modernlik yada batılılaşma şapkasız bir dönem geçirmekte o günler de yaygınlık şapka üzerineydi ama şu sarık ve cüppe ye ayarım
-
bize bi hocamız demişti bi kişiyi şuan şapka takmadığı için dava edebilirmişiz :) pek inandırıcı gelmedi
-
baş örtüsüne bişi diyen yok zaten
mesele bağlanma şeklinde kullanım şeklinde
barutu çinliler yıllarca eğlence için kullanıyordı
avrupalılar onu savaşta silah niyetine kullandı ve bu yüzden avrupalılara lanet yağdırıyorsunuz
bir erşarbı yıllarca bir şekilde kullanıyorduk son 30 yıldır farklı şekillerde kullananlar çıktı
buna itiraz edince neden bölücü oluyoruz bana açıklamasını yaparmısınız
-
Bu konuyu ben de merak etmişimdir. Bu kanun artık kullanılamaz durumdaysa neden kaldırılmıyor yada kullanılabilirse neden uygulanmıyor? Bir hukukçu bizi aydınlatsın lütfen .)
-
Kaldirmaya kimsenin gotu yemedigi icin kaldirilmiyor orası açık da neden uygulanmıyor çok merak ediyorum ben de.
-
Türban veya başörtüsü kullanmak suç mu? Bununla ilgili yaptırım hangi maddede geçiyor ki?
-
Sen neden uygulamıyorsan,millette o yüzden uygulamıyor hoca.
-
-
Çünkü bu kanun hukuken varlığını devam ettirmekte ise de, günlük hayatta uygulaması artık mümkün görülmemektedir. Şöyle ki, ‘16.7.1982 tarih ve 8/5 105 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık-kıyafetine Dair Yönetmelikte (RG.: 25.10.1982/17849)’ ..artık
şapka giyilmesinden bahsedilmemiş olması” yeterli sayılmaktadır... *alıntı
-
Yani şapka kanunu iptal mi edilmiştir? Neden kanun kaldırılmamış da üstüne ek yapıp 20 senedir devam ettirilmektedir?
Bakanlar kurulu anayasaya uymayan yasa çıkarma yetkisine sahip midir?