Ucaklar Nasil Ucar?
-
Selam murid kardeslerim.
Dort element konusunda da soyledigim gibi, universite siteleri (yabancilar dahil), tubitak ve dahi pek cok kaynak ucaklarin nasil uctugunu %100 yanlis ogretiyor. Tekrarliyorum, kismen yanlis ya da eksik degil, %100 yanlis.
Sizin de bu bilgiyi yanlis edindiginizi dusunerek, bu konuyu acma geregi hissettim. Faideli olmasini temenni ederim. Luften su asagidaki resmi gordugunuz anda o kaynagin guvenilir olmadigina hemen kanaat getiriniz.
Ozet: kanadin ustunden akan hava altindan akan havadan daha hizlidir, boylece asagidaki hava basinci yukaridakinden daha yuksektir, bu basinc farkindan dolayi kanat havalanir. yanlis!
Ornek hatali kaynaklar,
http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/ucaklar-nasil-ucar
http://yunus.hacettepe.edu.tr/~serdar/BERNOULLI_ESITLIGI_VE_TERMO_ILKELERI.pdf
https://www.muhendisbeyinler.net/ucaklar-nasil-ucar/
Lutfen bu fevkalade gereksiz bilgiyi unutun. Oncelikle bu bilginin nasil iki durumu aciklayamadigini gorelim.
1) Tum kanatlar bu yapida degil.
Eski ucaklar tamamen duz tahtadan olusan kanatlara sahipti, ayrica gunumuzde hala akrobasi ucaklari gibi pek cok ucak simetrik kanat yapisina sahiptir. Asagidaki resimleri inceleyelim.
2) Ucaklar nasil tepetaklak ucuyor
Eger kanat seklinden dolayi ucsaydi ucaklar, ters dondukleri anda hizla yere dusmeleri gerekirdi, ancak biliyoruz ki ucaklar gayet ters ucabilmektedir.
Peki ucaklar gercekten nasil ucar?
Ucaklarin gercek ucma prensibi Newton'un ucuncu kanunudur. Yani etki tepki prensibi.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Newton%27un_hareket_yasalar%C4%B1
Yani acili duran kanata ucak hizlandikca hava carpar ve kanat havayi asagiya dogru yonlendirir, asagiya dogru yonlenen hava, ucagin kanadina ters yonde bir tepki kuvveti uygular. Ucagi havalandiran bu tepki kuvvetidir. Egim ne kadar fazlaysa bu kuvvette o kadar fazla olur, ta ki stall denilen bir denge noktasina kadar.
Asagidaki resmi inceleyelim.
Aslinda olay bu kadar basit, acili duran kanada hava carpiyor, kanat havayi asagi dogru yonlendiriyor ve havanin tepki kuvveti ile yukseliyor.
Son olarak coanda effect ve bernoulli principle cok az da olsa kaldirmaya katkida bulunur, ancak bir ucagi tek basina kaldirabilecek kuvvet olmaktan cok uzaktir.
NASA nin sitesinden kaynaklar:
https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/airplane/wrong1.html
https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/airplane/lift1.html
Tesekkurler.
AMpul tarafından 10/Kas/17 23:43 tarihinde düzenlenmiştir -
Tum ucsklarin kanatlari yerle aci olusturmuyor. Mesela Ac130 yere paralel. Bu durumda nasil olusuyor etki tepki prensibi?
(Egim 0)
SkynetX tarafından 10/Kas/17 21:27 tarihinde düzenlenmiştir -
Aciyi ucagin kanadi degil flap denilen kanadin arkasindaki kisim ayarlar (en azindan modern ucaklarda).
Kalkista ve iniste bu flaplar en yuksek acida oluyor, cunku ucakta kaldirmayi belirleyen en onemli iki unsur ucagin hizi ve flap larin acisi. Kalkis durumunda ucak hem flap larin acisini hem hizi arttirir. Inis sirasinda hizi yavaslatip flaplarin acisini arttirir boylece daha dengeli inis mumkun olur.
su video kalkista, ucusta ve iniste flap larin pozisyonunu gosteriyor.
https://www.youtube.com/watch?v=Rtl5WUA5ATE
Bahsettigin ucakta kanat ya da flap acilarinin degistirilemedigine ve-veya aci olmadigina dair bir belge gosterirsen ona gore devam edebiliriz tartismaya.
edit: iniste flap acisi kalkistan daha fazla gorunuyor.
AMpul tarafından 10/Kas/17 21:39 tarihinde düzenlenmiştir -
Mantıklı.
-
faydalı bir bilgi, yanlış bilinenler vardı. teşekkür ederim
-
Çift kanatlı uçak resmine dikkat edilirse, kanatlarda eğim var. İç kısmı içe bükük. Kanat eğimlerine uçakların kalkış ve inişlerde, yükselme ve direnç ile yavaşlamaya ihtiyaçları var. Yüksek süratta, direnç uçağın yönünü aniden değiştirebileceğinden, kanatlar düz yapılıdır. Kanatlardaki eğimleri kanatlara ekli hareketli uç kısımlar sağlar. Örnek olarak Roketlerin kanatları yok ama yükseliyorlar. Jet motorlu uçaklar da roketler gibi bir itki ile uçuyorlar. Akrobasi uçaklarının motorları da yüksek performanlı olduğundan yapıları sıradan spor veya pervaneli uçaklardan biraz farklı. İkinci resime dikkat ederseniz kanatlar ön kısıma (motora) yakın. Sıradan bir Cesna uçağın kanatları genelde ortaya yakın.
-
Güzel paylaşım
-
NASA'nin sitesindeki ilk cumle:
- There are many theories of how lift is generated. Unfortunately, many of the theories found in encyclopedias, on web sites, and even in some textbooks are incorrect, causing unnecessary confusion for students.
- Kaldirmanin nasil olustuguyla ilgili pek cok teori var. Ne yazik ki ansiklopedilerde, web sitelerinde ve hatta bazi ders kitaplarinda bulunan bu teorilerin cogu yanlis. Bu da ogrencilerde gereksiz kafa karisikligina neden oluyor.
https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/airplane/wrong1.html
Yani olay Turkiye'ye ozgu bile degil. Ornegin:
http://www.allstar.fiu.edu/aero/fltmidfly.htm
-
http://www.freepist.com/temel-aerodinamik-bilgileri
https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/UEET/StudentSite/dynamicsofflight.html
Ve vaktim var, ingilizcem var diyenler için bulunmaz bir kaynak daha
Benim aslında baya boş vaktim var, çok merak ediyorum diyenler için de
Introduction to Flight - John D Anderson Jr
pdf http://ae.sharif.edu/~iae/Download/Introduction%20to%20flight.pdf
-
zigor bunu yazdı
Gozlerim yasardi hocam, ben hizlica goz attim ve fevkalade aciklamis, tekrar vurgu yapalim Turkce kaynak oldugu icin.
-
Bilim çok süper bir şey. Keşke ben de böyle insalığa faydalı bir şeyler yapabilsem.
Adamlarda IQ 10000000