Gerçek Bir Random Number Generator Mümkün Mü?
-
Merhaba hocalar,
Başka bir konuda bu soru biraz tartışılmış, merak eden birçok kişi de olduğu için konu açayım dedim.
Genelde sistem saati kullanılarak belli algoritmalarla elde edilliyor ancak bu TRNG(true random number generator) olarak kabul edilmiyor.
Random.org denen site atmosferik gürültüden yararlanarak (radyo dalgaları üstünden) bir TRNG oluşturmuş, HotBits radyoaktif kaynaktan yararlanıyor.
Benim merak ettiğim bu tarz dış etkileşimlere girmeden bilgisayarda random sayı üretmek mümkün olamaz mı?
Ayrıca gerçek hayatta bu rastgeleliği sağlayan nedir? Mesela ben bir madeni parayı attığımda paranın ağırlığı, vurduğum yer, vurduğum güç, hava direnci vs. bilinerek teorik olarak ne geleceği hesaplanabilir ama hangi kuvvetle nasıl vuracağıma ben tamamen rastgele karar vermiş oluyorum. Burda ben nasıl böyle rastgele bir karar alabiliyorum mesela?
-
Rasgele ne demek ?
-
Pc de random sayi uretirken (saat, salise) vb ne olduğunu bildigimiz bir değişkene göre alıyoruz. O yüzden gerçek random olmuyor. Ama doğa da ne olacağı belli olmayan degiskenlere gore random uretirsek bu gerçek random olur.
Bilgisayar da mouse hareketine gore üretilebilir diye düşünüyorum imza attirilarak
Parmak izi ile olabilir.
aksata tarafından 26/Oca/16 14:07 tarihinde düzenlenmiştir -
Lightsaber bunu yazdı
Merhaba hocalar,
Başka bir konuda bu soru biraz tartışılmış, merak eden birçok kişi de olduğu için konu açayım dedim.
Genelde sistem saati kullanılarak belli algoritmalarla elde edilliyor ancak bu TRNG(true random number generator) olarak kabul edilmiyor.
Random.org denen site atmosferik gürültüden yararlanarak (radyo dalgaları üstünden) bir TRNG oluşturmuş, HotBits radyoaktif kaynaktan yararlanıyor.
Benim merak ettiğim bu tarz dış etkileşimlere girmeden bilgisayarda random sayı üretmek mümkün olamaz mı?
Ayrıca gerçek hayatta bu rastgeleliği sağlayan nedir? Mesela ben bir madeni parayı attığımda paranın ağırlığı, vurduğum yer, vurduğum güç, hava direnci vs. bilinerek teorik olarak ne geleceği hesaplanabilir ama hangi kuvvetle nasıl vuracağıma ben tamamen rastgele karar vermiş oluyorum. Burda ben nasıl böyle rastgele bir karar alabiliyorum mesela?
İstatistik bölümündeki hocalar bile bu tarz soruları cevaplayamıyor sorduğumdan biliyorum :P Ürettiğin sayının gerçekten random olduğunu anlamak için uygulayabileceğin testler var ama neye göre belirliyor bilmiyorum araştırmamıştım.
Yazı tura soruna gelirsek parayı attıgın o anki koşuldaki bütün etkenleri hesaplayamazsın ama hesaplarsan dediğin gibi rasgelelik kalkar. Laplace'ın Şeytanı açıklıyordu bunu.
İnsan beyni rastgelelik yaratamaz. Beynin çalışma şekli bunun için uygun değil. Örneğin bir insandan 1ile 100 arasında sana rastgele sayılar söylemesini istiyorsun o kişinin söylediği sayılar eşit olasılıkla seçilmez. Uğurlu sayısı aklındadır onu söyler sınavdan aldığı notu söyler yani onu etkileyen aklında yer edinmiş sayılar onun için daha öncelikli.Soruna gelirsek parayı atış gücünü sen belirliyor olabilirsin ama para elinden çıktıktan sonra karşılaştığı olaylar tamamen kaotik yani sadece parayı atış gücünle yazı turayı etklıeyemezsin belki bi makine geliştirdin sürekli aynı güçte parayı fırlatıyor ama çıkan sonuç farklı olabilir.
iKlotho tarafından 26/Oca/16 14:40 tarihinde düzenlenmiştir -
hocam elle ürettiğin ve bilgisayarla ürettiğin rasgele 200 sayıdan (100 lük 2 seri ) hangisinin bilgisayar hangisinin senin tarafından üretildiğini rahatlıkla söyleyebilirim.
ama yukarıdaki soruların cevabı ne dersen inanki bilmiyorum :D
-
iKlotho bunu yazdı
İstatistik bölümündeki hocalar bile bu tarz soruları cevaplayamıyor sorduğumdan biliyorum :P Ürettiğin sayının gerçekten random olduğunu anlamak için uygulayabileceğin testler var ama neye göre belirliyor bilmiyorum araştırmamıştım.
Yazı tura soruna gelirsek parayı attıgın o anki koşuldaki bütün etkenleri hesaplayamazsın ama hesaplarsan dediğin gibi rasgelelik kalkar. Laplace'ın Şeytanı açıklıyordu bunu
Tüm koşullar hesaplanabilir mi? Bence asıl sorulması gereken soru bu. Eğer hesaplabiliyorsa, en azından matematiksel olarak ispat edilirse, o zaman evrenin de rastgele bir şekilde oluşmadığı ortaya çıkar.
:)
-
sLeymN bunu yazdı
hocam elle ürettiğin ve bilgisayarla ürettiğin rasgele 200 sayıdan (100 lük 2 seri ) hangisinin bilgisayar hangisinin senin tarafından üretildiğini rahatlıkla söyleyebilirim.
ama yukarıdaki soruların cevabı ne dersen inanki bilmiyorum :D
hocam neye dayanarak söyleyebilirsin, merak ettim
-
-
Nasıl yapıyor bilmem ama Intel dünya üzerinde sana kullanabileceğin Random bir değer üretiyor:
Bknz: Guid.
-
SkynetX bunu yazdıiKlotho bunu yazdı
İstatistik bölümündeki hocalar bile bu tarz soruları cevaplayamıyor sorduğumdan biliyorum :P Ürettiğin sayının gerçekten random olduğunu anlamak için uygulayabileceğin testler var ama neye göre belirliyor bilmiyorum araştırmamıştım.
Yazı tura soruna gelirsek parayı attıgın o anki koşuldaki bütün etkenleri hesaplayamazsın ama hesaplarsan dediğin gibi rasgelelik kalkar. Laplace'ın Şeytanı açıklıyordu bunu
Tüm koşullar hesaplanabilir mi? Bence asıl sorulması gereken soru bu. Eğer hesaplabiliyorsa, en azından matematiksel olarak ispat edilirse, o zaman evrenin de rastgele bir şekilde oluşmadığı ortaya çıkar.
:)
işte benim dediğimde o, benim o an paraya o güçle vuracağıma ben rastgele karar veriyorum ama neye dayanarak böyle rastgele bir karar veriyorum? veya gerçekten rastgele mi?
onun haricinde mesela pi sayısının tam şu an 3 trilyonuncu basamağı hesaplandı (hesaplanan son basamak bu olsun tüm hesaplayan bilgisayarlar içinde). sonraki basamak henüz hesaplanmadığı için bilinmiyor. bundan beslenen bir random fonksiyonu tamamen rastgele bir sayı üretebilir teoride diye düşünüyorum uygulanabilirliği az da olsa.
-
zeybekustasi bunu yazdı
Nasıl yapıyor bilmem ama Intel dünya üzerinde sana kullanabileceğin Random bir değer üretiyor:
Bknz: Guid.
hocam GUID in olayı random bir değer olmasından çok unique bir değer olması anladığım kadarıyla. zaten seri numaraları gibi uygulama alanları da var benim bildiğim. ki oluşturulurken saat ve mac adresi gibi değerler kullanılıyor.